برفانک اخبار تغذیه و آشپزی سلامت سبک زندگی فناوری عناصر معدنی بدن انسان مینرال ها یا عناصر معدنی و یا عناصر غیرآلی بدن ۴ درصد وزن بدن را تشکیل میدهد که نیمی از آن کلسیم و فسفر همراه با سدیم و منیزیم است که در ساختمان استخوان ها و دندان ها بیش از اندامهای دیگر دیده می شود.در تمامی بدن ۴ تا ۴/۵ گرم آهن وجود دارد و منگنز، ۰/۰۰۰۳ درصد، مس ۰/۰۰۰۱۵ و ید ۰/۰۰۰۴ درصد وزن بدن را تشکیل می دهد. مقادیر طبیعی عناصر معدنی در بدن افراد سالم و پراکندگی آنها در بافتها تقریباً ثابت است. در صورتی که بطور کامل این مقادیر کاهش یابند و جبران نشوند، ممکن است باعث آشفتگیهایی در متابولیسم شده که گاهی منجر به مرگ هم می شود.در این مقاله از مجله برفانک با ما راجع به مواد معدنی تشکیل دهنده بدن همراه شوید.
دلایل ضروری بودن مواد معدنی برای بدن
۱- کمبود و یا فقدان آنها باعث وقفه در رشد می شود. ۲- حذف هر کدام از عناصر معدنی از غذا علایم کمبود و آشفتگی در متابولیسم را ایجاد می کند. ۳- کاهش مصرف مواد معدنی باعث کاهش میزان آنها در بافتهای بدن و خون می شود. به عبارت دیگر ذخایر مواد معدنی در بافتهای بدن از بین میرود. ۴- عدم وجود مواد معدنی باعث اختلالات آنزیمی می شود. بطور مثال: ساخت آنزیمهای انعقادی، بدون کلسیم و اسیدهای نوکلئیک بدون منیزیم انجام نمی شود.
گروه بندی عناصر معدنی بدن انسان
۱-گروهی که به راحتی جذب ودفع می شوند، شامل: N و K و Na و Cl و H و C این گروه به صورت دی اکسیدکربن و آب از ریه و کلیه و به صورت کلرور سدیم از کلیه و پوست دفع می شوند.۲-گروهی که به سختی جذب و براحتی دفع می شوند شامل: Mg غیرمحلول بودن در آب و یا غیرقابل جذب بودن، با اشکال رو به رو است؛ ولی، بعد از جذب به سادگی از راه ادرار و مسیرهای دیگر دفع میشوند۳- گروهی، به سختی جذب و دفع می شوند. شامل: CO و Mn و Fe 9 Cu 9 Zn و … این عناصر ممکن است در بدن تجمع پیدا کرده و مسمومیت ایجاد کنند.
انواع مواد معدنی مورد نیاز بدن
کلسیم
در بدن انسان ۰ ۱۲۰ گرم کلسیم وجود دارد که ۹۹ درصد آن در استخوانهاست. به غیر از لبنیات که غنی از کلسیم است، زرده تخم مرغ، حبوبات و غلات، گردو و کلم دارای کلسیم هستند.میزان نیاز روزانه بدن به سن و سال و مراحل رشد و نمو بستگی دارد؛ ولی، در انسان بالغ میزان نیاز ۹ میلی گرم است. اگر مواد غذایی پروتئین کافی باشند، معمولا بیش از ده درصد کلسیم موجود در مواد غذایی جذب خواهد شد؛ ولی، در غذاهای فقیر از پروتئین این مقدار به پنج درصد کاهش مییابد. اگر برای مدت طولانی کلسیم جذب نشود، کلسیم لازم بدن از استخوانها تأمین می شود که نتیجه آن بیماری نرمی و پوکی استخوانهاست.
فسفر
از آن جایی که فسفات ترکیب اصلی تمام سلول های گیاهی و حیوانی است، فسفر در تمام مواد غذایی طبیعی وجود دارد و به این دلیل کمبود فسفر در انسان دیده نشده است. مقدار ان در بدن انسان ۸۰ درصد همراه با کلسیم در استخوان ها و دندان هاست، ۱۰ درصد آن متصل به پروتئینها، چربیها، قند و سایر ترکیبات خون و عضله است و سرانجام ۱۰ درصد باقیمانده در سایر ترکیبات شیمیایی وجود دارد. نیاز روزانه انسان بالغ حداقل ۱/۵ گرم است. معمولاً غذاهایی که از کلسیم غنی هستند فسفر نیز به حد کافی دارند.
منیزیم
تمام نسوج بدن انسان دارای مقدار جزیی از منیزیم است. بدن انسان بالغ حدود ۲۵ گرم از این فلز دارد که بیشترین مقدار منیزیم یعنی ۷۰ درصد آن به صورت فسفات و بیکربنات دیده می شود. استخوانها میتوانند در مواقع لزوم شبیه کلسیم تا حدی نیاز منیزیم تمام نسوج بدن انسان دارای مقدار جزیی از منیزیم است. بدن انسان بالغ حدود ۲۵ گرم از این فلز دارد که بیشترین مقدار منیزیم یعنی ۷۰ درصد آن به صورت فسفات و بیکربنات دیده می شود. استخوانها میتوانند در مواقع لزوم شبیه کلسیم تا حدی نیاز بدن به منیزیم را برطرف کنند. نیاز روزانه حدود ۳۰۰ میلی گرم است کمبود آن باعث توقف رشد و نمو می شود. مهمترین منبع منیزیم گیاهان کلروفیل دار هستند.
گوگرد
تمام موجودات زنده دارای پروتئین هستند و همه پروتئینها مقداری گوگرد در بر دارند و این عنصر برای زندگی لازم است. این عنصر در بدن انسان به صورت معدنی و آلی و به صورت آلی – معدنی وجود دارد.، برخی از کمبود پروتیین ها به علت نقصان آنزیمهای گوگرددار و یا حتی پلی ساکاریدهای گوگرددار هستند. در پروتئین تخم مرغ میزان اسیدهای آمینه گوگرددار به نسبت خوب است و انسان بالغ روزانه در حدود ۲/۲ گرم از این اسیدها نیاز است.
آهن
مقدار آهن بدن حدود ۴ گرم است که حدود ۲/۵ گرم در هموگلوبین و ۰/۳ گرم آن در نسوج و ۱ گرم آن به صورت ذخیره است. آهن ترکيب اساسی موادى است که سه مرحله مختلف انتقال اکسیژن را به عهده دارند. کمبود آهن ایجاد شایعترین نوع کم خونی میکند. جذب آهن بستگی به عواملی مثل غلظت آهن، اسیدیته شیره معده، ویتامین B۱۲ و ترکیبات احیا کننده مثل ویتامین C و مقدار پروتئینهای بدن دارد. میزان نیاز روزانه به آهن حدود ۷ تا ۱۲ میلیگرم است و مهم ترین منابع غذایی آن: دل و جگر، زرده تخم مرغ، خرما، انجیر و باقلا هستند. آهن اسفناج به علت اکسالات زیادی که دارد قابل جذب نمی باشد.
ید
بدن انسان ۲۰ تا ۵۰ میلیگرم ید دارد که ۲۵ درصد آن در غده تیرویید است. کمبود ید باعث بیماری گواتر می شود، انسان روزانه به ۱۰۰ میکروگرم ید احتیاج دارد که به وسیله مواد خوراکی به بدن میرسد. تقریباً همین مقدارید روزانه دفع می شود. میوه ها، سبزی ها، غلات، گوشت و فرآوردههای گوشتی ممکن است حداکثر ۱۰۰ میکروگرم در کیلوگرم داشته باشند. تنها مواد غذایی غنی از ید، غذاهای دریایی هستند. که ۴۰ برابر دیگر مواد ید دارند. در مناطقی مثل کشورما، کمبود ید شایع است. با مصرف نمک یددار می توان از بیماریهای کمبود ید پیشگیری کرد.
